στομώνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

στομώνω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική στομώνω < αρχαία ελληνική στομόω / στομῶ. Δείτε και στόμα

Προφορά

ΔΦΑ : /stoˈmo.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : στο‐μώ‐νω

Ρήμα

στομώνω, αόρ.: στόμωσα, παθ.φωνή: στομώνομαι, π.αόρ.: στομώθηκα, μτχ.π.π.: στομωμένος

1. (για εργαλεία) κάνω την κόψη λιγότερο κοφτερή

   ↪ Στόμωσα το ψαλίδι γιατί παραήταν επικίνδυνο. Κόντεψα να κόψω το δάχτυλό μου.

   ≈ συνώνυμα: αμβλύνω

   ≠ αντώνυμα: ακονίζω

2. (μεταφορικά) μειώνω την ικανότητα

   στομώνει ο νους και η σκέψη μου από τον πανικό

   ≈ συνώνυμα: αμβλύνω

   ≠ αντώνυμα: ακονίζω

3. (σπάνιο) ενισχύω την κόψη εργαλείου, την κάνω πιο γερή και ανθεκτική, είτε βυθίζοντας ζεστό το μέταλλο σε κρύο νερό, είτε επενδύοντας με ατσάλι

   ≈ συνώνυμα: ενισχύω

Συγγενικά

• αναστομώνω
• αποστομώνω
• στόμωμα
• στόμιο
• στόμωση

→ και δείτε τη λέξη στόμα

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	στομώνω	στόμωνα	θα στομώνω	να στομώνω		στομώνοντας
β' ενικ.	στομώνεις	στόμωνες	θα στομώνεις	να στομώνεις	στόμωνε
γ' ενικ.	στομώνει	στόμωνε	θα στομώνει	να στομώνει
α' πληθ.	στομώνουμε	στομώναμε	θα στομώνουμε	να στομώνουμε
β' πληθ.	στομώνετε	στομώνατε	θα στομώνετε	να στομώνετε	στομώνετε
γ' πληθ.	στομώνουν(ε)	στόμωναν στομώναν(ε)	θα στομώνουν(ε)	να στομώνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		στόμωσα	θα στομώσω	να στομώσω		στομώσει
β' ενικ.		στόμωσες	θα στομώσεις	να στομώσεις	στόμωσε
γ' ενικ.		στόμωσε	θα στομώσει	να στομώσει
α' πληθ.		στομώσαμε	θα στομώσουμε	να στομώσουμε
β' πληθ.		στομώσατε	θα στομώσετε	να στομώσετε	στομώστε
γ' πληθ.		στόμωσαν στομώσαν(ε)	θα στομώσουν(ε)	να στομώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω στομώσει	είχα στομώσει	θα έχω στομώσει	να έχω στομώσει
β' ενικ.	έχεις στομώσει	είχες στομώσει	θα έχεις στομώσει	να έχεις στομώσει	έχε στομωμένο
γ' ενικ.	έχει στομώσει	είχε στομώσει	θα έχει στομώσει	να έχει στομώσει
α' πληθ.	έχουμε στομώσει	είχαμε στομώσει	θα έχουμε στομώσει	να έχουμε στομώσει
β' πληθ.	έχετε στομώσει	είχατε στομώσει	θα έχετε στομώσει	να έχετε στομώσει	έχετε στομωμένο
γ' πληθ.	έχουν στομώσει	είχαν στομώσει	θα έχουν στομώσει	να έχουν στομώσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) στομωμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) στομωμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) στομωμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) στομωμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	στομώνομαι	στομωνόμουν(α)	θα στομώνομαι	να στομώνομαι
β' ενικ.	στομώνεσαι	στομωνόσουν(α)	θα στομώνεσαι	να στομώνεσαι
γ' ενικ.	στομώνεται	στομωνόταν(ε)	θα στομώνεται	να στομώνεται
α' πληθ.	στομωνόμαστε	στομωνόμαστε στομωνόμασταν	θα στομωνόμαστε	να στομωνόμαστε
β' πληθ.	στομώνεστε	στομωνόσαστε στομωνόσασταν	θα στομώνεστε	να στομώνεστε	(στομώνεστε)
γ' πληθ.	στομώνονται	στομώνονταν στομωνόντουσαν	θα στομώνονται	να στομώνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		στομώθηκα	θα στομωθώ	να στομωθώ		στομωθεί
β' ενικ.		στομώθηκες	θα στομωθείς	να στομωθείς	στομώσου
γ' ενικ.		στομώθηκε	θα στομωθεί	να στομωθεί
α' πληθ.		στομωθήκαμε	θα στομωθούμε	να στομωθούμε
β' πληθ.		στομωθήκατε	θα στομωθείτε	να στομωθείτε	στομωθείτε
γ' πληθ.		στομώθηκαν στομωθήκαν(ε)	θα στομωθούν(ε)	να στομωθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω στομωθεί	είχα στομωθεί	θα έχω στομωθεί	να έχω στομωθεί		στομωμένος
β' ενικ.	έχεις στομωθεί	είχες στομωθεί	θα έχεις στομωθεί	να έχεις στομωθεί
γ' ενικ.	έχει στομωθεί	είχε στομωθεί	θα έχει στομωθεί	να έχει στομωθεί
α' πληθ.	έχουμε στομωθεί	είχαμε στομωθεί	θα έχουμε στομωθεί	να έχουμε στομωθεί
β' πληθ.	έχετε στομωθεί	είχατε στομωθεί	θα έχετε στομωθεί	να έχετε στομωθεί
γ' πληθ.	έχουν στομωθεί	είχαν στομωθεί	θα έχουν στομωθεί	να έχουν στομωθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι στομωμένος - είμαστε, είστε, είναι στομωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν στομωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν στομωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι στομωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι στομωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι στομωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι στομωμένοι

Μεταφράσεις

    στομώνω

γαλλικά : s'émousser (fr)